MÔ TẢ CÂY:

    Tên khoa học Aquilaria agallocha Roxb. (A. crassna Pierre).
    Thuộc họ Trầm Thymelacaceae.
    Còn gọi là kỳ nam, trà hương, dó bầu
   Trầm hương (Lignum Aquilariae) là gỗ có nhiều điểm nhựa của cây trầm hương. Vì vị thuốc có mùi thơm, thả xuống nước chìm xuống, do đó có tên gọi như vậy (trầm là chìm).
   Tên kỳ nam (còn có tên kỳ nam hương) thường dành cho loại trầm quý nhất. Giá đắt gấp 10-20 lần trầm hương.
   Trầm hương là loại cây to cao tới 30-40m, vỏ xám, xơ. Lá mọc so le, phiến mỏng, hình thuôn, dài 8-10cm, rộng 3,5-5,5cm, nhọn ở phía cuống, đầu lá cũng nhọn, mặt trên màu xanh bóng, mặt dưới màu xanh nhạt hơn, có lông. Cuống dài 4-5mm cũng có lông, mặt trên thành rãnh. Cụm hoa hình tán hay chùm, mọc ở kẽ lá. Hoa màu trắng tro. Quả khô, nang, hình lê, có lông, dài 4cm, rộng 3cm, phía dưới có chu tính (perigone) đồng trưởng. Vỏ quả mở làm hai mảnh, xốp. Một hạt gồm một phần trên hình nón, phía dưới dài cùng một kích thước, vỏ ngoài cứng, phía trong mềm.
PHÂN BỐ VÀ QUÁ TRÌNH TẠO THÀNH TRẦM HƯƠNG:
    Trầm hương mọc hoang ở những vùng núi Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên, Quảng Nam, Quảng Ngãi và Hội An, miền Nam Bộ Việt Nam. Mọc nhiều ở Campuchia.
Việc tạo thành trầm hương chưa rõ. Có người nói trầm hương được tạo thành do một bệnh gây nên bởi sự biến chất của những cứt chim ở kẽ cành. Hiện nay người ta mới chỉ biết rằng cây càng già, 10-20 năm hoặc lâu hơn, gỗ cây sẽ biến thành một chất bóng như đá sỏi, có những vết nhăn, gồ ghề trông giống như cánh con chim ưng, do đó có tên là gỗ chim ưng (bois d'aigle). Tuy nhiên, cũng có những mẩu gỗ không có các điểm trên mà chỉ có một màu nâu đỏ đều. Có những miếng gỗ chỉ có những điểm màu lam nhạt.
     Tại những vùng có cây trầm hương bị bệnh (tức là bắt đầu có những điểm nâu đỏ), người ta thường làm nhà ở gần để canh, vì loại trầm thu được như vậy giá rất đắt, có khi gấp 20-30 lần. Một cây gió bầu có trầm cho từ 2-30kg trầm hương.
    Trầm hương có hình dáng, kích thước không nhất định: Có khi là miếng gỗ, có khi là những cục hình trụ, thường dài khoảng 10cm, rộng 2-4cm, hai đầu có vết như dao cắt, có khi lại như miếng gỗ mục, mặt ngoài màu vàng nâu, có khi có những vết dọc sẫm màu, chất cứng nặng, nơi cắt ngang có thể thấy những đám nhựa màu đen hay đen nâu. Mùi thơm đặc biệt, khi đốt lên mùi thơm lại càng rõ rệt.
Trung Quốc thường nhập trầm hương của ta hay Ấn Ðộ, nhưng tại một số tỉnh miền Nam như Quảng Ðông, Hải Nam cũng có trầm hương, nhưng do cách lấy khác nhau, phẩm chất có khác, thường người ta quý loại trầm hương của Việt Nam hơn.
CÔNG DỤNG VÀ LIỀU DÙNG:
   Trầm hương là một vị thuốc hiếm và đắt trong Ðông y, vị cay, tính hơi ôn, vào 3 kinh tỳ, vị và thận, có tác dụng giáng khí nạp thận, bình can tráng nguyên dương, chủ yếu chữa các bệnh đau ngực bụng, nôn mửa, bổ dạ dày, hen suyễn, bí tiểu tiện. Ngoài ra còn có tác dụng giảm đau, trấn tĩnh.
Ngày dùng 3-4g dưới dạng bột hay ngâm rượu. Ít khi sắc, thường chỉ mài với nước mà uống.
    Ðứng về mặt công dụng làm thuốc, chúng ta không thể giải thích tại sao giá trầm và kỳ nam trên thị trường lại đắt như vậy. Ngay từ thế kỷ 16, theo lời một du khách Bồ Ðào Nha còn ghi lưu lại tại chợ Hội An, giá một gối bằng gỗ trầm nặng gần 500g lên tới gần 8kg vàng. Năm 1956, tại Nha Trang giá 1kg trầm hương cũng xấp xỉ 20 lạng vàng. Từ năm 1977 đến nay, ở các tỉnh phía Nam nước ta cũng có phong trào tìm khai thác trầm hương xuất khẩu, dẫn tới sự khai thác bừa bãi, phá hoại một nguồn đặc sản có giá trị. Chỉ một số rất ít các nước trên thế giới (trong đó có Việt Nam) mới có trầm hương, do đó chúng ta cần có kế hoạch bảo vệ và phát triển. Từ xưa tới nay, ngoài công dụng làm thuốc, trước hết trầm hương là một chất thơm và chất định hương cao cấp. Xưa kia trầm hương được đốt trong những ngày lễ Tết. Hiện nay, người ta trích từ trầm hương những tinh dầu để làm chất định hương và chất thơm cao cấp.
ĐƠN THUỐC CÓ TRẦM HƯƠNG:
    Chữa nôn mửa, đau bụng, đau dạ dày
    Trầm hương 10g, nhục quế 10g, bạch đậu khấu 8g, hoàng liên 8g, đinh hương 10g. Tất cả tán nhỏ. Ngày uống 3 hay 4 lần, mỗi lần 1g bột này. Dùng nước nóng chiêu thuốc.
    Ngoài cây Aquilaria agallocha, người ta còn khai thác gỗ của nhiều loài Aquilaria khác như Aquilaria malaccensis Lamk., Aloexylon agallochum Lour. và Excoecari agallocha L.
    Ở các tỉnh phía nam, nhân dân còn dùng vị kiến kỳ nam hoàn toàn không lấy từ trầm hương mà là một cây mọc phụ sinh

Công ty CP nông nghiệp ĐÔNG PHƯƠNG

Văn phòng giao dịch: Số 137/9 Đường Số 59, Phường 14, Quận Gò Vấp, TP HCM

ĐT: (84-28) 62957936 - Fax: ( 84-28) 62957935

Website: www.tuvannongnghiep.com- Email: hotrokythuat@tuvannongnghiep.com

Hotline: 0908.005.554